ASR (Anti Patinaj Sistemi) Nedir?
Otomotiv sektöründe ASR veya TCS olarak farklılık gösterir ama görevleri aynıdır; aracın patinaj yapmasını önlemek. “Anti Schlupf Regelung” kısaltması olan ASR Türkçe’de Anti Patinaj Sistemi olarak bilinir. TCS ise “Traction Control System” kısaltmasıdır. Otomobilinizde gaza fazla yüklendiğiniz zaman aracınız patinaj yapar.
Patinajın oluşmasıyla, aracınız normal hızlanması gerektiğinden daha yavaş olarak hızlanır. Patinaj durumu, özellikle çok hızlı kalkmak istediğiniz zaman örneğin yoğun trafikte veya yolda karşıdan karşıya hızlı olarak geçmek istediğiniz durumlarda gerçekleşmektedir. Patinaj durumu, genelde panik olunan durumlarda gerçekleşmektedir. ASR sistemi, genel olarak güçlü motoru olan araçlarda ve bilhassa arkadan itişli olan otomobillerde kullanılmaktadır. Varsayalım ki otomobilinizde kalkış esnasında gazı köklediniz bu durumda eğer aracınız önden çekerli ise ön tekerlekleriniz olduğu yerde hızla dönmeye başlayacaktır. Aracınızda ASR sistemi varsa ve aktifse hemen devreye girecektir. Çünkü ön tekerleklerinizin arka tekerleklerinizden daha hızlı dönmeye başladığını algılar ve sistem çalışmaya başlayarak patinaj yapan tekerleklere fren uygular. Patinaj durumu kesilene kadar fren uygulamaya devam eder.
Elektronik kontrol ünitesi (ECU):
Anti patinaj sisteminin bir nevi beynidir diyebiliriz elektronik kontrol ünitesine. Çünkü bu sistem, tekerlerden gelen iletilerin toplandığı mekanizmadır. Patinaj durumunda tekerlerden gelen sinyale, gerekli olan karşı tepkime bu üniteden verilir. Bu tepkime, birbiriyle koordineli bir biçimde çalışan ayrı ayrı parçalara, hangi görevi hangi zamanda yapacaklarının komutunun verilmesidir.
Bu parçalar temelde 4 tanedir:
1. Yakıt Kısma Valfi: Patinaj aşırı hızda kalkıştan dolayı meydana geldiği için, yakıt kısma valfi sisteminin görevi, kendisine sinyal gelir gelmez harekete geçmek ve motora gönderilen yakıtı gerekli ölçüde kısmaya çalışmaktır. Bu işlem sonucunda arabanın hızı düşecek ve tekerler patinaj yapmaktan kurtulacaktır.
2. Ateşleme Tertibatı: Motorun ateşlenmesini azaltır ve aracın hızını düşürür.
3. Yakıt Enjektörü: Görevi, yakıt kısma valfinin görevine çok benzemektedir. Patinaj durumunda, çalışmasını yavaşlatarak,motora yakıtın daha az gitmesini ve dolayısıyla aracın hızının azalmasını sağlar.
4. Gaz Pedal Sensörü: Gaz pedalının yaptığı baskıyı azaltarak, motorun hızının düşmesini sağlar. Fakat unutulmamalıdır ki, Anti Patinaj Sisteminin çalışabilmesi için araçta ABS ve enjektör sistemi bulunmak zorundadır. Aksi takdirde pek işe yaramaz. Ve ayrıca, Anti Patinaj Sistemi (ASR) gerçekten iyi çalışıyorsa, siz gaza
sonuna kadar bassanız bile tekerler boşa dönmez. Önlem alınmıştır. Sadece kalkışlarda değil, özellikle çakıllı yollarda da çok iyidir bu sistem. Çünkü yol yapımı sırasında birikmiş çakıl taşlarının üzerinden hızlıca geçerken arabayı kaydırmaz. Patinaj yapmaktan alıkoyar.
ABS
ABS sisteminin içinde, her tekere ayrı ayrı giden ve her bir tekerin fren basıncını ayrı ayrı kontrol eden mekanizmalar vardır. Bu mekanizmalara da genellikle “valf” adı verilmektedir. Patinaja düştüğü algılanan tekere fren uygulama görevi vardır ABS’de ve bu fren uygulanır uygulanmaz, aşırı hızlanmadan kaynaklanan patinaj; motorun yavaşlaması sonucu hızı düşen tekerler sayesinde bir tehlike olmaktan çıkar ve araç güvenli bir şekilde yoluna devam eder. Patinajdan artık kurtulmuştur araç.
Çekis Kontrol Sistemi’nin avantajlari nelerdir?
Çekiş Kontrol Sistemi (ASR) bulunmayan araçlarda kaygan zeminlerde (ıslak, buzlu, toprak, vb.) ve dönüslerde gaz pedalına gereğinden fazla basılması durumunda çekiş yapan tekerlekler hızla bosa döner ve aracın savrulmasına sebep olabilir. Fakat Çekiş Kontrol Sistemi bulunan araçlarda her türlü yol şartlarında emniyetli yol tutuş sağlanır.
● Sürüş güvenliğini arttırır
● Virajlarda aracın savrulmasını engeller
● Kaygan zeminlerde güvenli sürüş sağlar
● Her türlü yol şartlarında (çamurlu, ıslak, buzlu) kolayca kalkış
yapılmasını sağlar
● Lastiklerin ömrünü uzatır
● Aks, debriyaj balatası, şanzıman vb. aktarma organlarının
ömrünü uzatır
● İstenildiğinde devreden çıkartılabilir
● -40 C, +80 C ortam sıcaklaklıklari arasında çalışabilir.
ASR Hatası Nedir?
ASR sistemi hata verdiğinde gösterge panelinde ASR ışığı ve ASR butonu sürekli yanmaya başlar. Bu durumda aracın teknik servise götürülmesi gerekir.
Fren Servosu: Servo, yalnızca motor çalışır durumda iken oluşmakta olan vakum ile çalışmaktadır. Bu yüzden motorun çalışmadığı durumlarda otomobilin
hareket etmesine izin vermemelisiniz. Eğer fren servosu çalışmazsa; yani aracınızın çektirilmesi gerektiği durumlarda veya fren servosu arızalandığında; bu arızanın eksikliğini gidermek ve durumu dengelemek amacıyla aracınızın fren pedalına daha kuvvetli basmanız gerekmektedir.
